Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA) Lideri Rafael Mariano Grossi, İran’ın üst düzey temaslarda bulunma daveti üzerine Tahran’ı ziyaret edecek.
IAEA’nın Twitter hesabından yapılan açıklamada, Başkan Grossi’nin Tahran yönetiminin daveti üzerine bu ülkeye gideceği bildirildi.
Açıklamada, Grossi’nin üst düzey temaslarda bulunarak Cumartesi günü Viyana’ya döneceği ve burada bir basın toplantısı düzenleyeceği kaydedildi.
İran’da yüzde 83,7’ye varan saflıkta uranyum parçacıkları
IAEA’nın yönetim kuruluna üye ülkelerle üç ayda bir paylaştığı ve 28 Şubat’ta basına yansıyan İran’ın nükleer faaliyetlerini ele alan raporda, müfettişler İran’ın Fordo yeraltı tesisindeki IR-6 santrifüjünün patlamadığını tespit etti. 21 Ocak’ta daha önce açıklanandan daha fazlaydı. “Oldukça farklı” bir yapıda olduğunu fark ettiği ve buradan alınan numunelerin yüzde 83,7’ye varan saflıkta parçacıklar olduğunun belirlendiği aktarıldı.
Buna rağmen raporda tespit edilen yüzde 83,7 saflıktaki uranyumun “parçacık” olduğu ve İran’ın yüzde 60’ın üzerinde zenginleştirilmiş uranyum stoğuna sahip olmadığı belirtildi.
ABD’nin Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) adı verilen nükleer anlaşmadan tek taraflı olarak çekilip yaptırımları geri getirmesinin ardından bir yıl sonra anlaşmadaki taahhütlerini durduran İran, ilk olarak yüzde 60 saflıkta uranyum zenginleştirdiğini açıkladı. 17 Nisan 2020’de Natanz’da.
22 Aralık 2022’de İran, Fordo’daki uranyum zenginleştirme merkezinde yüzde 60 oranında uranyum zenginleştirmeye başladığını açıkladı.
Teşkilat ile İran arasındaki gerilim
İran’da IAEA’ya bildirilmeyen 3 yerde nükleer bulguların tespit edilmesi ve söz konusu nükleer bulgularla ilgili olarak Tahran yönetimine yöneltilen sorulara yanıt verilmemesi taraflar arasında gerginliğe neden olmuştu.
Ajansın, Tahran’ın bu üç yerle ilgili açıklamasının teknik olarak inandırıcı olmadığını bildirmesinin ardından 8 Haziran 2022’de IAEA Yürütme Kurulu, İran aleyhine bir karar aldı.
Bu gelişme üzerine İran, 9 Haziran 2022’de İran nükleer anlaşması kapsamında bu ülkenin nükleer programını izlemek amacıyla başta Teşkilat tarafından kullanılan kamera sistemleri olmak üzere çeşitli ekipmanları kaldırmaya başladığını duyurmuştu.
2 Kasım 2022’de İran, IAEA ile görüş ayrılıklarını azaltmak için Viyana’ya heyet gönderdiğini duyurdu ve IAEA Başkanı Rafael Mariano Grossi 9 Kasım’da Tahran’ın son görüşmede “yeni bir şey teklif etmediğini” söyledi.???? ???
